Militaire waarnemingsmissies bestaan uit ongewapende officieren. Deze missies worden meestal ingezet om toe te zien op de naleving van een verdrag of een staakt-het-vuren. VN-vredessoldaten dragen wel wapens, maar alleen om zichzelf te verdedigen.

Vredestroepen kunnen bestaan uit soldaten of politiemensen en burgerpersoneel. Al deze manschappen worden vrijwillig geleverd door de VN-lidstaten. De VN-ers dragen tijdens de missies blauwe helmen of baretten met het VN-logo. Ze zijn dus duidelijk herkenbaar en staan daarom bekend als  ‘blauwhelmen’.

'Responsibility to Protect', een vrij nieuw concept. Voorstanders daarvan vinden dat blauwhelmen ook moeten kunnen optreden zonder akkoord van het betreffende land. Denk aan Libië, 2011. 

De VN-afdeling die zich bezighoudt met vredesoperaties is het DPKO (Department of Peacekeeping Operations). Medio 2022 coördineert het DPKO 12 vredesoperaties, met in totaal 120.000 militairen, politieagenten en burgerpersoneel. In 1988 kreeg het DPKO de Nobelprijs voor de Vrede.